Πόσο "ήρωας" ήταν ο Μεταξάς;

Ο Μεταξάς προετοίμαζε τη χώρα σχεδόν αποκλειστικά για την αντιμετώπιση της από βορρά βουλγαρικής απειλής. Μέχρι και ο μακαρίτης ο παππούς μου, ο κατσικοκλέφτης, είχε καταδικαστεί σε 6 μήνες καταναγκαστικά έργα στη "γραμμή Μεταξά" στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα...
Το Γενικό Επιτελείο Στρατού άρχισε να καταρτίζει αμυντικά σχέδια για ιταλική επίθεση μόνο μετά τον Απρίλιο του 1939 που η Ιταλία κατέλαβε την Αλβανία.
Ουσιαστικά, ο ελληνοϊταλικός πόλεμος ξεκίνησε τον 15αύγουστο του 1940 με τον τορπιλισμό της "Έλλης". Η χερσαία επίθεση αποφασίστηκε απ' το ιταλικό Επιτελείο στις 15 Οκτωβρίου.
Η απόρριψη του ιταλικού τελεσιγράφου τα ξημερώματα της Δευτέρας, 28 Οκτωβρίου, δεν μπορεί να θεωρηθεί "ηρωική πράξη". Ο Μεταξάς ήξερε πολύ καλά πως το "ΝΑΙ" σήμαινε τον τεμαχισμό της Ελλάδας: ένα κομμάτι θα έπαιρναν οι Ιταλοί, ένα οι Βούλγαροι, τις Κυκλάδες και την Κρήτη θα καταλάμβαναν οι Άγγλοι κι αυτός θα παρέμενε (αν δεν τον είχαν ήδη "φάει" ο Βασιλιάς και οι Άγγλοι) ο "ξεφτιλισμένος πρωθυπουργός της πόλης-κράτους των Αθηνών"...
Οι Ιταλοί υποτίμησαν τους Έλληνες, γι' αυτό και στην πρώτη φάση του πολέμου χρησιμοποίησαν περιορισμένες δυνάμεις.
Αλλά και οι Έλληνες υπερτίμησαν τους Ιταλούς. Γι' αυτό και τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν τακτική υποχώρηση μέχρι τα Τζουμέρκα και τον ποταμό Άραχθο, όπου θα δινόταν η αποφασιστική μάχη.
Με την έναρξη του πολέμου η ιταλική αεροπορία βομβάρδισε πολλές ελληνικές πόλεις. Τα περισσότερα θύματα είχε η Πάτρα.
Ο Μεταξάς ζήτησε από τους Άγγλους άμεση οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Απαίτησε να αναλάβουν αυτοί την άμυνα της Κέρκυρας και την αντιαεροπορική προστασία της Αθήνας. Οι Βρετανοί, όμως, ενδιαφέρονταν κυρίως για την Κρήτη, στην οποία μετέφεραν απ' τη Μέση Ανατολή δυνάμεις πεζικού και αντιαεροπορικά.
Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος διακρίνεται σε τρεις φάσεις:
α) Από 28 Οκτωβρίου έως 13 Νοεμβρίου 1940. Στο διάστημα αυτό διεξάγει αμυντικό πόλεμο και αντιμετωπίζει επιτυχώς την ιταλική επίθεση.
β) Από 14 Νοεμβρίου έως 28 Δεκεμβρίου 1940. Ο ελληνικός στρατός αντεπιτίθεται, εισβάλει στο αλβανικό έδαφος και καταλαμβάνει Κορυτσά, Πρεμετή, Αργυρόκαστρο, Αγίους Σαράντα, Χειμάρα...
γ) Από 28 Δεκεμβρίου 1940 έως 26 Μαρτίου 1941. Η ελληνική προέλαση ανακόπτεται, ο στρατός μας καθηλώνεται αλλά αντιμετωπίζει χωρίς εδαφικές απώλειες την ιταλική εαρινή αντεπίθεση.