Το Φοιτητικό Κίνημα (Α)

Η καλοκαιρινή χαλαρότητα μας προσφέρει την ευκαιρία για μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του φοιτητικού κινήματος τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Ξεκινώντας από το 1956, τότε που τα τραγικά γεγονότα στην Κύπρο (εκτόπιση Μακαρίου, απαγχονισμοί Καραολή-Δημητρίου κ.λπ.) προκαλούν τις πρώτες αξιόλογες μετεμφυλιοπολεμικές φοιτητικές κινητοποιήσεις. Την ίδια περίοδο (31-5-1956) εκδίδεται και το πρώτο φύλλο της «Πανσπουδαστικής» που θα συνεχίσει να κυκλοφορεί αδιάκοπα μέχρι τον Απρίλιο του 1967.
Στα τέλη του 1956, παράλληλα με το μεγάλο εθνικό ζήτημα, οι φοιτητές αρχίζουν να προβάλλουν διεκδικήσεις αμιγώς σπουδαστικές: μείωση των διδάκτρων (δεν είχε ακόμη καθιερωθεί η δωρεάν παιδεία), καθιέρωση της μεταφοράς μαθημάτων, του φοιτητικού συσσιτίου και εισιτηρίου κ.λπ.
Το 1959 κάνει την εμφάνισή της στους φοιτητικούς χώρους η περίφημη ΕΚΟΦ (Εθνική Κοινωνική Οργάνωση Φοιτητών) με βασικό της μοχλό τη διαίρεση των φοιτητών σε «εθνικόφρονες» και «κομμουνιστές» και όπλο τη χρήση των παρακρατικών μηχανισμών. Για μικρό χρονικό διάστημα κατορθώνει να ελέγξει αρκετούς φοιτητικούς συλλόγους.
Το 1963 ιδρύεται η ΕΦΕΕ και η ιδεολογική αντιπαράθεση μετατοπίζεται μεταξύ των φοιτητικών παρατάξεων του κέντρου και της αριστεράς.
Το 1964 συγχωνεύεται η σπουδάζουσα νεολαία της ΕΔΑ με τη «Νεολαία Λαμπράκη» που αποτελούσε μια μαζική οργάνωση μη στηριζόμενη στους φοιτητές.
Περνάμε έτσι από ένα κίνημα αμιγώς φοιτητικό σε ένα ευρύτερο νεολαιίστικο που θα πρωτοστατήσει στους αγώνες κατά της αστυνομοκρατίας, για το «1-1-4», και για το «15% για την παιδεία». Ακολουθεί η επτάχρονη στρατιωτική δικτατορία και οι γνωστοί αγώνες των φοιτητών στη Νομική και στο Πολυτεχνείο το 1973.